Orta Doğu’daki Gelişmeler, Vatandaşların Ekonomiyi Değerlendirmelerine de Yansıdı.
Ipsos tarafından her ay düzenli olarak gerçekleştirilen Global @dvisor, Dünyanın Ekonomik Nabzı (The Economc Pulse of the World) araştırmasının Eylül ayı sonuçları yayınlandı. Türkiye’nin de dahil olduğu bu çalışmaya 25 farklı ülkeden 18.010 vatandaş katıldı. Veri toplama süreci 2-26 Eylül tarihleri arasında gerçekleşen çalışmanın sonuçları küresel ekonomik beklentilere dair ilginç gelişmeleri gözler önüne serdi.
Rapora göre, Türkiye bu ay farklı başlıklarda ekonomiye dair olumlu beklenti ve algıda düşüş yaşadı. Geçtiğimiz aylardaki yüksek olumlu skorlara bakıldığında IŞİD krizinin ve bölgede artan tansiyonun ülkeye yansımalarının Eylül ayındaki bu iyimserlik azalmasında etkili olduğu söylenebilir.
Ülkeler genelinde raporun öne çıkan özet bulguları şöyle özetlenebilir; Orta Doğu’daki krizler, ABD ve Rusya arasındaki artan gerilime rağmen ülkelerin ekonomilerine dair değerlendirmelere yönelik küresel ortalamanın değişmediği, Eylül ayında da bir önceki ayla aynı seviyede kaldığı görülüyor. Yerel ekonomilere yönelik değerlendirmelerde küresel ortalama bir puanlık artış gösterirken, gelecek 6 aydaki beklentilere yönelik değerlendirmede değişiklik gözlemlenmiyor. Orta Doğu’daki sıkıntılı ve gergin durumun hem bölge ülkeleri bazındaki değerlendirmelere hem de bölge ortalamasına olumsuz yansıması olduğu düşünülüyor. Bölge ülkelerinden Suudi Arabistan’ın yaşadığı düşüş dikkat çekiyor, Temmuz ayında listenin tepesinde yer almış olan Suudi Arabistan Eylül ayında hem ülkenin ekonomisine dair olumlu algıda, hem yerel ekonomiye dair olumlu algıda hem de gelecek 6 ay içinde ekonominin güçlü olacağına dair beklenti başlıklarında bir önceki döneme göre sırası ile 1,2 ve 3 puanlık düşüş görülüyor. Türkiye ise her üş başlıkta olumlu algı seviyesinde düşüş yaşıyor, özellikle “gelecek 6 ay içinde ekonomiye dair olumlu beklenti” başlığında bir önceki döneme göre 7 puanlık düşüş ile %22 seviyesine geriliyor. Bölgenin tek yükselişi Mısır’da yaşanıyor, Mısır bu ay ulusal ekonomik değerlendirmede 7 puanlık artış yaşıyor ve %68 düzeyine yükseliyor.
Eylül ayı sonuçlarına göre ülke ekonomisine dair olumlu algıda küresel ortalama değişmiyor ve %40 düzeyinde kalıyor. Suudi Arabistan düşüş yaşasa da bu başlıkta yine listenin üst sıralarında yer alıyor (%84). Hindistan (%80), Almanya (%79), İsveç (%77), Çin (%74), sıralamada Suudi Arabistan’ı takip ediyor. Olumlu algıya dair değerlendirmede listenin en son sıralarında yer alan ülkelerin bu ay da değişmediğini görüyoruz; Fransa (%5), İtalya (%7), İspanya (%10), Romanya (%9) ve Güney Kore’de (%16) ve Macaristan’da (16) vatandaşların oldukça az bir kısmı ülke ekonomilerinin “iyi” olduğunu düşünüyor.
Temmuz ayında ülke ekonomisine dair olumlu algıda en büyük yükselişi yakalayan ülke 8 puanlık artışla Hindistan (%80) olurken, en büyük düşüş –6 puan ile Rusya’da (%53) gözlemleniyor.
Yerel ekonomilerin durumuna dair değerlendirmeye bakıldığında iki ay sonra ilk kez bu başlıkta bir değişiklik yaşandığı, bir puanlık artış ile bu ay katılımcıların %29’unun yerel ekonomilerini “güçlü” olarak değerlendirdiği görülüyor. Suudi Arabistan (%60) bu başlıkta da olumlu algıda listenin tepesinde yer alıyor. Listenin son sırasında %9 ile İspanya ve İtalya yer alıyor. Türkiye bu başlıkta 6 puan ile en büyük düşüş yaşayan ülke oluyor ve skoru %33’e düşüyor.
Gelecekte yerel düzeyde ekonomilerinin daha iyi olacağını düşünenlerin oranının da dünya çapında son beş aydır aynı düzeyde olduğunu görüyoruz. Her 4 katılımcıdan biri yerel ekonomilerinin bundan 6 ay sonra daha iyi olacağına inanıyor. Geleceğe yönelik olumlu algıda birinciliği Hindistan %71’lik oranlar ile alıyor ve bu ay 10 puanlık bir yükseliş yaşıyor. Listenin sonunda %2 ile Fransa yer alıyor. Türkiye ise geçen aya göre 7puanlık bir düşüş yaşıyor ve vatandaşların %22’sinin ekonominin gelecek 6 ay içinde bugünden daha güçlü olacağına inandığı gözlemleniyor.
